Bonaire, Even terug in de tijd 2

Naar Nederland

Vanwege Kit, onze kat, gaan we nooit samen naar Nederland. Het zal wel weer even wennen zijn voor Fred om helemaal alleen op de boot te zijn. In augustus ben ik voor 21 dagen naar Nederland geweest, het was alweer 2 jaar geleden. Voor mijn vertrek zocht ik mijn schoenen op en kwam al gauw tot de ontdekking dat de zolen uit elkaar vielen. Door de warmte waren deze gewoon verpulverd. Ook mijn spijkerbroek kon ik helaas niet meer aan, een nadeel van het goede leven op Bonaire. Maar goed ik moest dus nog even op de valreep op zoek naar nieuwe dichte schoenen en een spijkerbroek. In Nederland kocht ik weer een paar goede schoenen van ECCO, daar doe ik normaal gesproken jaren mee. Ook de nodige extra papieren moesten in orde zijn, zoals gezondheidsformulier, vaccinatie bewijs etc. In het vliegtuig moet je voortdurend een masker op hebben, dat is behoorlijk vervelend want de trip duurt ongeveer 10 uur. Ik had een ruime zitplaats en omdat ik alleen reisde was de zitplaats naast mij vrij.

We naderen Nederland en wanneer ik naar buiten kijk uit het vliegtuig valt me op dat alles zo groen is. Ik zal wel weer even aan de temperatuur moeten wennen vrees ik. Eenmaal op Schiphol geland, moest ik vervolgens nog uren wachten op mijn koffers. Als verklaring werd gegeven dat er te weinig grondpersoneel beschikbaar was. Samen met mijn medepassagiers wachten we (on)geduldig op de koffers. Er waren te weinig zitplaatsen, i.v.m. de Covid maatregelen. Hoewel er veel mensen zich totaal niet aan de regels hielden en toch op veel plekken dicht op elkaar gingen zitten. Ik probeerde een beetje afstand te houden. Helaas konden we nergens iets te drinken krijgen, wat wel een beetje afzien was. We kregen wel een bosje tulpen als welkom in Nederland! Ik had liever een flesje water gehad. Wat meteen weer opvalt is dat het zo druk is, iedereen heeft haast en weinig aandacht heeft voor een ander. Hier op Bonaire zeggen we iedereen gedag, maar dat is in Nederland echt niet het geval. Eigenlijk mis ik Nederland helemaal niet meer, met uitzondering van mijn familie en vrienden natuurlijk. Ik had een klein autootje gehuurd zodat ik zelfstandig kon gaan en komen. Het was weer even wennen, want ik had al 2 jaar geen auto meer gereden. Maar het is net als fietsen, dat verleer je niet. De vorige keer was het mij te druk geweest om van hot naar her te reizen, dus deze keer heb ik het dan ook iets anders aangepakt. Ik wilde de meeste tijd bij mijn kinderen door te brengen.

Mijn oudste zoon Steven was pas verhuisd van Amsterdam naar Amersfoort en nu kon ik eindelijk hun nieuwe woning bekijken. Samen met hem en mijn kleindochter hebben we heel veel leuke dingen gedaan. We zijn naar musea geweest, de dierentuin, een kasteel bezocht, naar de bioscoop, het kattencafe en door Amersfoort gewandeld. Het was bijzonder fijn om bij ze te zijn.

Ook een paar dagen bij mijn jongste zoon Vincent in Amsterdam geweest en daar kwam ik helemaal bij van alle activiteiten. We hebben lekker eten besteld en samen tijd doorgebracht.

Het weekendje bij mijn schoonzusje en zwager in Den Haag was super gezellig en het was leuk om mijn nichtje en neefje weer eens te zien. Lekker op pad geweest met mijn schoonzusje Ingrid, gezellig winkelen en naar het strand van Scheveningen, waar we in het zonnetje aan de wijn zaten. Erg fijn om elkaar weer even te kunnen knuffelen. Dat heb ik toch wel gemist! Foto: 10 Verder ben ik nog langs een aantal hele goede vrienden geweest, die ik ook alweer meer dan 40 jaar ken. Tussendoor nog enkele boodschapjes gedaan. Het laatste weekend was ik bij één van mijn beste vriendinnen Anneke (die ik al bijna 30 jaar ken) en haar man Ad. Traditie getrouw gingen Anneke en ik uit eten bij “De Griek”, iets wat we voor mijn vertrek met vaste regelmaat deden. In dit weekend verzamelde ik alle aangekochte en bestelde artikelen en werd er weer een extra koffer gevuld om mee terug te nemen naar de boot.

Natuurlijk heb ik lang niet met iedereen kunnen afspreken en gelukkig begrepen de meeste vrienden dit ook wel. De tijd in Nederland was

Bonaire, Even terug in de tijd 1

Tot en met juli 2021

De tijd gaat snel wanneer je in het ‘Paradijs’ woont. Er zijn alweer enige maanden verstreken sinds ons laatste blog en dus de hoogste tijd voor een nieuw blog.

Vincent op bezoek
In oktober 2020 kwam mijn jongste zoon op bezoek. In eerste instantie zou hij 3 weken blijven, maar door de Corona perikelen werd zijn terugvlucht afgelast en heeft hij zijn bezoek met meer dan een week verlengd. Vincent was nog geen twee dagen op het eiland toen de Corona maatregelenstrenger werden, waardoor we behoorlijk beperkt werden in onze vrijheid. De restaurants gingen dicht, dus voorlopig niet uit eten en helaas ook geen Happy Hour voorlopig. Wel konden we gebruikmaken van ‘Take Away’. Helaas ging ook het Nationale park dicht, daar konden we dus ook niet heen. Als alternatief huurden we voor een aantal dagen een auto en maakten een rondrit over het eiland, waardoor Vincent toch een indruk kreeg van Bonaire. We reden over hobbelige ‘Offroad’ weggetjes waarvan we geen idee hadden waar we uit zouden komen, wat op zich redelijk spannend was. Bonaire is een snorkel en duikeiland en daar heeft Vincent gretig gebruik van gemaakt. Een bevriend zeiler, die tevens duikinstructeur is, ging samen met Vincent en Fred duiken. Voorafgaande kreeg Vincent enkele basisinstructies en deden ze een aantal proefduiken. Dat ging super goed, Vincent bleek een natuur talent te zijn. Vervolgens zijn ze een aantal keren gaan duiken met zijn 3-tjes. Ook hebben we elke dag wel even gezwommen en gesnorkeld, want er zijn genoeg vissen in de buurt van de boot te bewonderen. Na een aantal weken gingen de restaurants weer open en konden we weer gezellig uit eten en genieten van de gezellige Happy Hours.

Vincent is een bekwaam schaker en speciaal voor hem werd er een simultaan wedstrijd georganiseerd bij restaurant ‘El Mundo’, één van onze favoriete restaurants.

Het was de tweede keer, sinds ons vertrek, dat Vincent langere tijd aan boord was. Het was erg fijn om zoveel tijd samen door te brengen. Wat ons betreft zeker voor herhaling vatbaar!

Ontspanning
We volgen jaarlijks de Formule-1 races, waar we dan ook zijn. De trainingen en kwalificaties kijken we meestal gewoon aan boord op onze eigen tv, maar voor de echte race (die op zondag gehouden wordt), gaan we naar restaurant ‘El Mundo’. In de afgelopen twee jaar hebben we daar een aantal gelijkgestemden ontmoet. De meeste zijn Nederlandse ‘land Lubbers’ (geen zeilers maar mensen die op het land wonen). Als Nederlander zijn we natuurlijk fan van Max Verstappen en dat is ook wel te merken. De sfeer zit er altijd goed in en de mensen zijn zeer enthousiast. Met vaste regelmaat kun je het gejuich al op afstand waarnemen. De wedstrijden zijn vaak vroeg in de ochtend (vanwege tijdsverschil) en dan nemen we daar ook een lekker ontbijtje.

Uiteraard kunnen we ook lekker helemaal niets doen en wat is het dan lekker om lui in een opblaasband, glaasje erbij te relaxen!

Domino spelen
In de Carieb wordt een heel ander soort domino spel gespeeld dan we gewend waren van huis uit. Dit spel heet: ‘Mexican Train Domino’ en wordt gespeeld met stenen met tot 12 cijfers. In Trinidad hadden we al kennis gemaakt met dit spel en daarna zelf ook een spel aangeschaft. Voor de zeilers (meestal Amerikanen en Canadezen) is dit een gezellige bezigheid op de zondagen. Doordat vele zeilers vast zaten op Bonaire gaf ons dat mooie de gelegenheid om deze zeilers beter te leren kennen. Natuurlijk zijn er ook anderen nationaliteiten die meespelen, zoals oa uit Puerto Rico. We spelen voor ons plezier, maar dat betekend nog niet dat we niet fanatiek zijn! Het zijn altijd hele gezellig zondagmiddagen. Door één van de zeilers is een vlag gemaakt die rouleert als je wint. Deze vlag heeft al een aantal keren op de ‘Pegasus’ gewapperd! Na afloop van het spel doen we samen nog een borrel en gaan soms met een aantal uit eten. Dit geeft een ieder ook de mogelijkheid om ons (Nederlanders met onze aparte gewoontes) een beetje beter te leren kennen. Zo komt de directheid en openheid van Nederlanders ter sprake en werden onze (voor)oordelen (die we toch allemaal wel hebben) over o.a. Amerikanen wat afgevlakt of juist versterkt. Wanneer je langere tijd ergens voor anker of aan een mooring ligt, zie je toch vaak gebeuren dat zeilers met dezelfde nationaliteiten bij elkaar ‘klitten’. Daarom zijn dit soort bijeenkomsten des te leuker. 

Inspanning
Om de dag doen we met onze, op Bonaire gekochte fietsen, boodschappen. Maken af en toe een rondje op de fiets, zwemmen en snorkelen we. Als groepsactiviteit ‘Noodelen’ we (in zee met een drijver) met enkele andere zeilers vlakbij onze boot. Dit proberen we 2x per week te doen. Fred maakt gemiddeld 1x per week een duik samen met andere zeilers en/of land Lubbers. Intussen heeft hij al ruim 70 duiken gemaakt bij Bonaire en is nu een officieel ‘Advanced Open Water Diver’.

Reversals
Dit jaar viel het reuze mee met de reversals, we hebben er maar een paar gehad. Sommige wat heftiger dan de andere. Vaak ziet het er vanaf de kant veel indrukwekkender uit dan wat wij ervaren. Dit jaar brak er maar één lijn, dus we gaan vooruit. Tijdens een reversal komt de wind niet meer vanaf het land maar juist vanaf de zee, dat maakt dat er hogere golven ontstaan. Het is veelal het gevolg van een orkanen die ontstaan bij Kaapverdië richting de Caribbean trekt.

De Pegasus duikt onder

Uit eten, HH en feestjes
In het begin dat we bij Bonaire waren deden we eigenlijk wel erg vaak Happy Hour, wat een enigszins uit de hand liep. Niet alleen qua kosten, maar ook wat het alcohol gebruik, dat met de dag meer werd. Zijn niet alle zeilers een beetje alcoholist? Je zou het bijna gaan denken. De laatste maanden beperken we het tot 1 a 2x per week, meestal in combinatie met de zondagmiddag Domino-spelen. Uiteraard gaan we af en toe gezellig uit eten met vrienden die we hier op het eilanden hebben leren kennen.

Uiteraard zijn we op onze beide verjaardagen uit eten geweest. Dit jaar is Fred 65 jaar geworden en dat moest gevierd worden en daarom hielden een borrel bij ons favoriete restaurant ‘El Mundo’. Er kwamen zowel zeilers als land Lubbers, wat erg gezellig was.

Kijk hem stralen!

Heleboel kaartjes

Lekker eten!

Rondritjes met een auto en op de fiets
Van een bevriende Bonairiaan mogen de auto lenen en maken, voor de afwisseling  af en toe een rondritje over het eiland. We zijn opnieuw naar het Donkey Sanctuary toe geweest om mijn 1e adoptie ezeltje te bezoeken. Nu we deze keer met de auto waren, konden we gelijk over het hele terrein rijden. Er worden ongeveer 700 ezels opgevangen en een deel staat in de wei en de overige in het zorg gedeelte. Dat zijn voornamelijk gewonde, oude en pas geboren ezels.

Zo nieuwsgierig

 

Gekke bekken

We zijn nog een keertje naar het National Park geweest en hebben we in een baai aan zee lekker gepicknickt.

Met de fiets gaan we meestal niet zover, want de wegen zijn niet echt jofel om te fietsen. Maar het is weleens lekker om een eindje te fietsen en dan ergens aan zee te lunchen.

Rustig strandje

Kijk hem zitten….

Dagje zus en zo
Tijdens het regenseizoen komt de regen soms met bakken de lucht uit.

Wasjes moeten er ook gedaan worden en dan hangt de kuip vol met kleding. Ik hang zoveel mogelijk kleding op hangertjes en haal de waslijn door het hangertje zodat deze er niet af kan vallen. Als knijpers gebruik ik het liefste plastic knijpers en voor de kleding die ik direct op de lijn hang, gebruik ik sluitingen voor zakjes. Dit werkt perfect en je kleding beschadigd niet!

Zeilers
We hebben bij Bonaire de nodige nieuwe zeilers leren kennen, maar zien ook weer een aantal bekende zeilers van voorgaande jaren terug. Dit is altijd een vrolijk weerzien waar de alcohol rijkelijk vloeit en de nodige verhalen weer uitgewisseld worden. Er ontstaan soms binnen zeer korte tijd hechte vriendschappen en dan is het toch altijd weer moeilijk om afscheid te nemen van elkaar. We hebben in de afgelopen 5 jaar wel een beetje geleerd dat dit het lot van het zeilers bestaan is, het voortdurend afscheid moeten nemen!  Maar ondanks dat zijn we blij met deze ontmoetingen en genieten van deze vaak bijzondere vriendschappen. Via WhatsApp houden we veelal contact, want je weet tenslotte nooit wanneer je elkaar weer ergens zult treffen.

Vrijwilligerswerk
In de afgelopen 2 jaar wilden we heel graag iets doen voor de bevolking van Bonaire. Bij toeval kwam ik een bericht tegen dat er vrijwilligers gevraagd werden voor de Mediabus. Dit is een bibliotheek bus die door de weeks langs alle basisscholen rijdt en op zaterdag op de parkeerplaats bij de supermarkt van der Tweel (AH) staat. Dit leek me wel iets en ik melde mij aan voor de zaterdagen. Zo leerde ik een aantal andere vrijwilligers kennen en ook degene die altijd met de bus rijdt.

Fred is wiskunde bijles gaan geven aan de dochter van Verio, de baas van restaurant ‘El Mundo’. Nu was het al jaren geleden dat hij les heeft gegeven in wiskunde, maar dit was geen enkele probleem voor hem. Fred vindt het erg leuk om haar te helpen wiskunde beter te begrijpen. Blijkbaar is haar eigen leraar niet zo goed in staat om het uit te leggen. Gelukkig heeft  Fred héél veel geduld!

Kapper
Soms is het tijd voor iets anders en daarom besloot ik om maar weer eens vlechtjes in mijn haren te laten doen. Dit heb ik een paar jaar geleden ook in Gambia gedaan. Hoe ouder hoe gekker zeggen ze toch? Ik koos voor donker haar afgewisseld met blauwe vlechtjes. Dat was weer eens iets anders. In Nederland keken ze mij soms wel wat vreemd aan, maar daar trok ik me niets van aan. Ik nam zelfs wat extra blauwe haren mee naar Nederland, zodat ik ook een paar vlechtjes in mijn kleindochter Bobby’s haar kon maken. Vier weken lang heb ik mijn haren alleen met water gespoeld en niet kunnen wassen. Toen begon het toch wel wat te jeuken en was het tijd om de vlechten er weer uit te halen. Hier ben ik ruim een halve dag mee bezig geweest!

Het is even wennen

 

Pluizenbolle hoofd

Adoptie
Mijn liefde voor ezeltjes heeft er voor gezorgd dat ik de verleiding, om nog een ezeltje (mijn 2e) te adopteren, niet kon weerstaan. In juni 2021 adopteerde ik een heel jong ezeltje genaamd ‘Zola’. Eigenlijk was dit een adoptie voor mijn kleindochter Bobby. De oorkonde van de adoptie en foto nam ik voor haar mee toen ik in augustus naar Nederland ging. Mijn bijdrage zorgt weer voor een jaar verzorging van deze twee ezeltjes. Mijn 1e ezeltje ‘Rayo’ heb ik nu alweer voor het 2e jaar.

Zo lief !

Adoptie certificaat

Mijn Rayo

Gezondheid
Van ons tweeën ben ik altijd wel degene die iets mankeert. Hadden mijn ouders mij maar wat beter in elkaar gezet! In april kreeg ik steeds vaker last van druk op de borst, waarvan ik zelf dacht dat ik misschien weer een longontsteking had (iets wat ik al vaker heb gehad). Toch maar even naar de huisarts voor controle. Deze dacht meer richting hart en vond het ernstig genoeg om mij direct door te sturen naar de 1e hulp.  En daar lag ik ineens in mijn eentje op de EHBO. De huisarts heeft Fred gebeld en op de hoogte gebracht dat ik allerlei onderzoeken zou krijgen om een problemen met mijn hart uit te sluiten. Dit zou wel even wat tijd in beslag nemen. Bloed werd afgenomen, zuurstofgehalte gemeten, hartfilmpjes gemaakt, alle toeters en bellen. Toch een fijn gevoel dat alles even gecontroleerd werd, kan nooit kwaad toch! Het personeel van het ziekenhuis was uitermate vriendelijk en zeer deskundig. Ik kreeg medicatie mee om de druk op de borst wat te verminderen en na een week moest ik voor controle komen bij de cardioloog. Om een lang verhaal iets in te korten, met mijn hart was niets mis. Gelukkig maar!

Toeters en bellen

Foutje bij het prikken

Samen met mijn huisarts hebben we alle problemen besproken en afspraken gemaakt bij diverse specialisten. Zo ook bij een de KNO-arts voor mijn bijholtes, daar ik nog steeds moeite heb met onderwater zwemmen omdat mijn holtes vaak dicht zitten. Na het maken van de nodige foto’s was de conclusie van de arts dat mijn holtes erg nauw zijn en dat dit is wat het is en dat hier weinig aan te doen valt. Accepteren dat het zo is en als onder water wil zwemmen dan adviseerde hij om van te voren een pilletje (Desloratadine) te nemen. Maar wel goed om te weten dat alles verder oké is, tenminste medische gezien, over het geestelijke gedeelte zullen we het hier maar niet hebben. Je moet tenslotte een beetje anders dan ‘normaal’ zijn om het leven te leiden wat wij doen niet waar!

Bezoek aan de dermatoloog gebracht voor controle moedervlekken. Een aantal jaren geleden had ik een Melanoom (huidkanker), een onrustige moedervlek die ze hebben verwijderd. Sindsdien laat ik om de zoveel tijd een controle uitvoeren.

Last van mijn rug blijf ik houden wat te wijten valt aan slijtage van de onderste ruggenwervels. Na het maken van een MRI blijkt dat het kraakbeen gehalveerd is dat maakt dat ik vaak pijn heb in mijn rug. Ook hier is weinig aan te doen, behalve mijn rug sterker maken door meer buikspieroefeningen te doen, af te vallen en te blijven bewegen. Gelukkig doet Fred altijd al het zware (til) werk en verder zal ik goed moeten opletten met het maken van verkeerde bewegingen.

Zo, medisch gezien ben ik dus dit jaar weer helemaal door de molen geweest, wat nooit kwaad kan op deze leeftijd!

5 jaar onderweg

9 mei 2021

Vandaag is het precies 5 jaar geleden dat we de trossen los gooiden in de haven van Scheveningen en uitgezwaaid werden door Ingrid en Freek (zus en zwager van Fred). Twee dagen ervoor hebben we afscheid genomen van onze dierbare familie en vrienden tijdens een samenzijn in de haven van Scheveningen. Een afscheid vol met wisselende emoties. De spanning voor ons vertrek uit Nederland, het afscheid van onze kinderen en kleindochter (die pas 6 maanden was), van vrienden die je een lange tijd niet zal zien. De laatste gesprekjes, herinneringen delen en de vele leuke, grappige en nuttige cadeautjes. We hielden ons groot en genoten van ieders aanwezigheid. Tot het moment dat mijn kinderen mij hun afscheidscadeau gaven, dat was het moment dat ik mijn tranen niet meer kon bedwingen. Ze hadden prachtige foto’s laten maken. Deze zijn ingelijst en hebben een mooie plaats aan boord gekregen. Ja, afscheid nemen was (is) moeilijk.

9 mei 2016, vertrek uit Scheveningen

Er zijn tegenwoordig gelukkig verschillende manieren om contact te houden met elkaar, maar toch mis ik af en toe die knuffel en armen om me heen. Mijn kleindochter zien opgroeien op afstand is en blijft ook bijzonder. Voor haar ben ik “Oma Boot” die samen met Fred de wereld rond zeilt.

In de afgelopen vijf jaar ben ik drie keer terug geweest naar Nederland om familie en vrienden te bezoeken. Het gevoel was elke keer heel dubbel. Het is ontzettend fijn om de familie en vrienden weer even terug te zien. Mijn kinderen, kleindochter en schoonfamilie weer even te kunnen knuffelen. Uit eten met mijn beide zoons, de momentjes met mijn kleindochter, genieten van de kookkunsten van Ingrid, mijn ‘sussie’ Mila weer te zien en lekker over ‘vroeger’ praten, samenzijn met mijn goede vrienden Erik en Jeanette (waar ik me altijd meteen weer thuis voel), te lunchen en bij te praten met mijn vriend Johan en nog vele andere dierbare momenten. Samen met Anneke mijn goede vriendin, die ik inmiddels ook alweer bijna 30 jaar ken, ouderwets koffie drinken en gezellig bij de Griek uit eten!  Dat zijn de momenten die ik in mijn hart sluit tot de volgende keer.

Tegelijkertijd besef ik ook goed wat ik niet mis aan Nederland. De drukte, chaos in het verkeer, de mensen die je voorbij lopen al starende op hun mobiel. Dan heb ik het nog niet eens over het temperatuurverschil met waar we nu vertoeven. Nee, de nattigheid en de kou mis ik zeker niet!

Het valt op dat de mensen veel meer met zichzelf bezig zijn in Nederland en weinig oog hebben voor anderen. Elkaar groeten doen ze al helemaal niet, wat een verschil met hoe wij tegenwoordig leven. Bonaire een klein eiland, te vergelijken met een dorp en daar is het heel gewoon om elkaar te begroeten. We zijn hier nu al bijna 1 ½ jaar en je leert de mensen een beetje kennen en zij ons. Bonaire is echt onze nieuwe ‘thuis haven’ geworden.

LOVE

We hebben de afgelopen 5 jaar de nodige ervaring op gedaan op zeilgebied, zijn sterker geworden en zijn nog beter op elkaar ingespeeld. Hoewel we de laatste tijd niet veel gezeild hebben bevalt dit leven ons prima. De vrijheid die we hebben (dan heb ik het niet over de Corona die dit enigszins beperkt), om andere landen te bezoeken, te genieten van natuur en andere culturen. Lokale mensen te ontmoeten en kennis te maken met vele andere zeilers uit verschillende landen. We zijn veel bewuster geworden, kijken anders tegen dingen aan dan voorheen en verplaatsen ons meer in de mensen om ons heen. Doordat we langer op Bonaire zijn hebben we ons meer verdiept in hoe het leven voor de lokale bevolking is. Niet alles is hier zo zelfsprekend, we zien de grote verschillen met Nederland. Het is een mooi leer proces voor ons.

Ja, dit leven gaat ons goed af. We genieten van elkaar en van onze omgeving en hopen dit nog lang te kunnen blijven doen. Op naar de volgende 5 jaar!

Want zeg nu zelf……. dit uitzicht wil toch iedereen!

Bonaire, Meer dan een jaar bij Bonaire

Het was eind november 2019 dat we bij Bonaire aankwamen en dat is nu alweer meer dan één jaar geleden. Wat hebben we zoal gedaan in deze periode?

Gezondheid
Mijn klachten, wat mijn voorhoofdholtes betreft, bleven bestaan en dat is dan ook de reden dat we in februari 2020 besloten om nog niet richting Jamaica te vertrekken. De zorg is hier goed en dat weten we niet van Jamaica. In dezelfde tijd gaat de wereld op slot en kunnen we sowieso nergens meer heen. Duiken zit er dus nog steeds niet in voor mij en of het ooit weer kan, dat zien we nog wel. Gezien de situatie met Covid leek het ons beter om bij Bonaire te blijven. Helaas houdt dit wel in dat we er een heel zeilseizoen ‘verloren’ gaat. Van juni tot en met december is het orkaanseizoen en dan kunnen we toch niet weg.

Duiken, snorkelen en het onderwaterleven
Fred heeft vele duiken met Alejandro gemaakt en ook zijn PADI Advanced Open Water gehaald. Hij heeft echt de smaak te pakken. Vanaf juli 2020 maakt Fred wekelijks een duik met Rob, een Nederlandse zeiler die ook in het mooringveld ligt met zijn boot. Tijdens deze onderwatertripjes maakt hij zoveel mogelijk foto’s en filmpjes.


Smooth Trunkfish

Koraal
Om voldoende te bewegen, snorkelen en zwemmen we bijna elke dag wel even. Wat zijn we blij met deze mooie plek en genieten volop van onze eigen ‘huisvissen’. Na meer dan één jaar zijn de vissen aan onze zwem- en duikgewoontes gewend geraakt. Zodra we in het water springen, komt ons eigen ‘French Angel Fish’ stelletje al naar ons toe gezwommen en zwemmen met ons mee.
French Angel Fish
Of zou dat komen omdat we af en toe wat lekkers voor ze hebben? We weten natuurlijk wel dat het eigenlijk helemaal niet goed is, maar leuk is het wel wanneer ze gewoon uit je hand eten. Niet alleen deze twee vissen, maar ook een heleboel grijze ‘Surgeon Fish’ en de gestreepte ‘Sergeant Major’ vissen zwemmen rondjes om en met ons mee.
‘Huis vissen’
Wanneer we richting de buren zwemmen, komt het brutale buurjongetje (zoals we hem genoemd hebben) van het ‘French Angel Fish’ stelletje die daar rondzwemmen, met grote snelheid op ons af gezwommen. Dit visje is echt brutaal en duikt onder je door om vlak voor je gezicht ineens op te poppen. Pa en moe zijn wat terughoudender, want onze ‘eigen’ Angel Fishes jagen ze gewoon weg. Zijn zij nu onze ‘huisvissen’ of zijn wij hun ‘watermensen’? Wie zal het zeggen!

 

Wanneer de vissen ineens alle kanten zwemmen, betekend het over het algemeen dat er een ‘Tarpon’ in de buurt is. Met vaste regelmaat zien we 2 of 3 van deze grote vissen in een soort van vertraging voorbij zwemmen.
Tarpons kunnen maar liefst tweeënhalve meter lang worden en naast de indrukwekkende afmetingen vallen de vissen ook op door hun zilveren kleur. Ze kunnen nogal indrukwekkend zijn en wij houden net zoveel afstand van hun als zij van ons.
 Tarpon
Af en toe zien we de ‘gevlekte adelaarsrog’ (Spotted Eagle Ray). Deze rog komt voor op niet al te grote afstand van de kust in de tropische delen van alle oceanen. Het leefgebied bevindt zich vooral boven riffen en in baaien.
Het is prachtig dier die zich heel elegant door het water beweegt. Zijn staart kan wel 2 meter lang zijn.
 Spotted Eagle Ray
Daarnaast hebben we ook een hele grote Octopus gezien. We hebben hem een tijd kunnen observeren en zagen hem voortdurend van kleur wisselen om zich te camoufleren. Wat een bijzondere ervaring! Jammer dat we op dit moment net geen camera bij ons hadden. Helaas hebben we de octopus niet meer terug gezien.

 

Eén van de hoogte punten blijft toch wel het zeepaardje Eén van de dieren die bij de meeste mensen enorm tot de verbeelding spreekt. We hebben zeepaardjes in twee verschillende kleuren gezien, licht en donker. De kop van het zeepaardje lijkt op die van een paard en het is het de enige vissoort in de wereld die zich verticaal door het water voortbeweegt.
Daarnaast kunnen zeepaardjes, evenals kameleons, hun ogen apart van elkaar bewegen. Het is overigens erg moeilijk om ze te vinden, dus we hebben geluk gehad. Op Bonaire staan de zeepaardjes niet veel op het menu van roofvissen. De visjes hebben namelijk zowel een inwendig als een uitwendig skelet, waardoor ze doorgaans veel te taai zijn voor predatoren.
Zeepaardje
In beweging
We moeten natuurlijk wel in beweging blijven nu we niet weg kunnen, vandaar dat we zoveel mogelijk zwemmen, snorkelen en duiken. Onder de zeilers is er een groep die 3x per week samen komen bij één van de boten om te ‘noodling’. Dit houdt in dat we allerlei oefeningen in het water doen met behulp van een lange ronde drijver.
Het is een ooit begonnen met een zeilster die fysiotherapeute was en vond dat ze te weinig beweging kreeg. Tegenwoordig wordt er, verspreid over het Caribische gebied, bij verschillende eilanden genoodeld. Er is meestal één zeiler die aanwijzingen geeft die de rest dan opvolgt. De grote van de groep varieert tussen de 25 en 6 personen. Naast het bezig zijn is het ook een leuke sociale bezigheid. Mensen uit verschillende landen die bijeenkomen die tijdens de oefeningen allerlei ervaringen en ideeën uitwisselen. Fred heb ik nog niet (zal ook nooit gebeuren vrees ik) zover gekregen om mee te gaan, maar ik probeer minimaal 2 van de 3x per week te noodelen.
Fanatieke Noodelers!
Daarnaast hebben we, omdat we toch langer bij Bonaire blijven, een stel goede fietsen gekocht. Het zijn stevige stadsfietsen met goede banden, want dat heb je op deze wegen wel nodig. Tijdens één van onze fietstochten vonden we, bij een restaurant, een stel plastic kratten staan langs de kant van de weg. Die zijn super handig voor op de bagagedrager! Na de eigenaar gesproken te hebben, mochten we ze meenemen. Met wat tiewraps hebben we ze achterop vastgemaakt en zo hebben we een prima bak voor de boodschappen. Voordat we deze fietsen kochten, leenden we weleens een vouwfietsje van andere zeilers, maar deze fietsen zijn steviger en fijner om mee te fietsen. Lopen is niet echt mijn ding en zo krijgen we toch wat meer beweging en komen nog eens ergens.
Kwallen
Rondom Bonaire komen diverse soorten kwallen voor en tijdens het zwemmen, komen we soms in aanraking met kleine kwallen. Ze zijn klein, hebben slierten met zwarte stippen en een steek kan behoorlijk irritant zijn. Persoonlijk heb ik het idee dat ze mij altijd moeten hebben. De ene keer is het gevolg erger dan de andere keer. Ze komen het meeste voor zo’n 10 dagen na volle maan en dan slaan we (ook het noodelen) maar een dagje over.
Zo erg hebben we het gelukkig nog niet gehad
In de avonduren komen de kwallenparen vaak dicht bij de kust en dan is gaan zwemmen niet aan te raden. Een week na volle maan is de periode voor paring van ‘Tamoya Ohboya’ (kubus of Box Jellyfish) is een doorschijnende ‘ballon/kubus’ die zijwaarts zwemt. De steek is zeer pijnlijk en kan gevaarlijk zijn.
Box Jellyfish
De ‘Spot-winged Comb Jellyfish’ zijn ovaalvormige kubuskwallen met zwarte stippen en gestreepte ‘kammen’ waarmee ze zichzelf voortstuwen. Deze kwallen steken niet en geven licht in het donker als er iets beweegt. Voor duikers een heel aantrekkelijk iets om waar te nemen.

‘Spot-winged Comb Jellyfish

Dan heb je ook nog het ‘Portugees oorlogsschip’, waarvan het lijf ongeveer 25 cm is, maar de dunne vangarmen tot wel 70 meter kunnen zijn. Deze kwal wil je al helemaal niet tegen komen, want een steek van deze kwal kan hele nare (soms permanente) gevolgen hebben.

Portugees oorlogsschip

 

Thuishaven/land
Doordat in maart 2020 wel duidelijk werd dat we voorlopig niet weg zouden kunnen naar de andere eilanden, zijn we na gaan denken over wat nu te doen. We hebben het naar onze zin bij Bonaire en zien het wel zitten om Bonaire als ‘thuishaven’ te zien. Vanuit hier kunnen we de komende jaren tijdens het zeilseizoen de andere eilanden bezoeken en tijdens het orkaanseizoen veilig bij Bonaire vertoeven.
Na wat uitzoekwerk hakken we de knoop door en gaan voor er voor om inwoner van Bonaire te worden. We schrijven ons dan ook uit in Nederland. Dit hele proces gaat echter niet over één nacht ijs en brengt de nodige perikelen met zich mee. Niet alleen moet je een heleboel papierwerk regelen, maar ook afspraken maken met de IND (Immigratiedienst). Van andere zeilers horen we al de nodige de verschillende verhalen. Blijkbaar verzinnen ze terplekke dat je nog een formuliertje mist en dat kost je dan weer een hoop extra tijd. Bij de aanvraag krijg je in je paspoort een papier waarop staat tot wanneer je mag blijven. De kosten voor deze aanvraag zijn $ 129,00.
Normaal gesproken mag je een half jaar blijven en dan een half jaar wegblijven. Maar nu met de Covid zijn de regels iets versoepeld. In april 2020 doen we de aanvraag, een antwoord van de IND kan wel 4 maanden duren.  Vervolgens is het maanden stil, totdat Fred in oktober 2020 een bericht krijgt dat hij bij de IND langs moest komen om zijn beschikking op te halen. Tijdens dit gesprek krijgt hij echter te horen dat zijn aanvraag is afgewezen met als reden dat hij niet de intentie had om bij Bonaire te blijven. Zij baseerden dit op het feit dat we, op moment van binnenkomst in november 2019, aangegeven hadden dat we in maart 2020 naar Jamaica zouden gaan. Je bent namelijk verplicht bij binnenkomst om aan de douane aan te geven wanneer je vertrekt en wat je volgende bestemming zal zijn. Wisten wij veel dat er een Corona-virus kwam en dat we nergens naar toe konden? Er werd geen enkel moment getwijfeld aan dat er iets veranderd zou kunnen zijn aan onze situatie. Beetje simpel zijn ze hier wel.
Aangezien ik nog steeds niets vernomen had, vroeg ik tijdens dit gesprek, in oktober, hoe het dan met mijn aanvraag gesteld was. Die bleek al in juni goed gekeurd te zijn en hiervan zou ik bericht hebben moeten krijgen. Echter heb ik deze nooit via de post ontvangen van de IND. Ik kreeg terplekke een kopie waarop stond dat het voor onbeperkte tijd (5 jaar) toegekend was. We waren met stomheid geslagen, ik wel Fred niet. We leven op dezelfde boot en zijn verder in alles gelijk. Je krijgt echt even het gevoel dat ze zomaar wat doen. Rare wereld.
Uiteraard gaat Fred in bezwaar eind oktober. In december moeten we op afspraak komen bij een meneer de Graaf van het IND voor het resultaat van dit bezwaar. Daar krijgen we te horen dat Fred voor één jaar mag blijven. Tevens deelde deze meneer mij dood leuk mede dat mijn goedkeuring ingetrokken werd en omgezet werd naar één jaar! Nu vraag ik je? Het wordt steeds gekker! Als reden gaf hij op dat wij op dezelfde boot wonen en dat ze het gelijk willen trekken. Belachelijk gedoe, waar we het niet mee eens zijn, maar we laten het maar zo.Maar dan zijn we er nog niet, want dan moeten we ons nog inschrijven bij Burgerzaken (gemeente) van Bonaire.
Ook hiervoor heb je weer een belachelijk aantal papieren nodig. Officieel zelfs allemaal originele papieren, maar gelukkig kunnen we met vele kopieën af. Het kost wel enige moeite om alles te regelen (geboortebewijs, huwelijkse staat etc.), want ook de Nederlandse bureaucratie werkt niet echt mee. Begin december 2020 is het dan zover en ben ik ingeschreven op Bonaire. De kosten zijn slechts $ 8,00, niet de moeite. Ik ontvang mijn Sedula (het officieel identiteitsbewijs van Bonaire) en ben hierbij tevens uitgeschreven in Nederland. Vanaf dat moment kan ik mij Bonairiaanse noemen. Fred doet er iets langer over maar, maar begin januari 2021 is het zover en is hij ook officieel een Bonairiaan.
In januari krijg ik een telefoontje met het dringende verzoek om meteen naar Burgerzaken te komen om mijn Sedula om te ruilen voor een andere. Totaal verbaasd ga ik naar Burgerzaken en krijg te horen dat ze van de IND gehoord hebben dat mijn toewijzing van onbeperkt ingetrokken is en om gezet naar één jaar. De ene keer communiceren ze wel met elkaar en de andere keer totaal niet. Maar goed, ik kreeg dus een nieuwe Sedula voor maar één jaar en hoefde hier niets extra’s voor te betalen.

De laatste stap in dit hele proces is ons in te schrijven bij de zorgverzekering op Bonaire (ZVK). Deze gezondheidszorg is voor alle inwoners gratis! Dit gaat een stuk soepeler. Gewoon je Sedula laten zien, formulier invullen en klaar is Kees! Het is zeker een voordeel van hier wonen ten aanzien van Nederland, het scheelt ons honderden euro’s aan premie’s per maand. Tot nu toe zijn we uitermate tevreden over de medische zorg op Bonaire. Doordat ik een nieuwe Sedula had gekregen moest ik ook weer langs het kantoor van de ZVK.

Mocht iemand zich nog afvragen waar wij onze tijd aan besteden, dat weet je dat nu! Bezigheidstherapie voor 60+.

Bonaire, Corona 2020 en 2021

Het heeft veel te lang geduurd, maar hier dan eindelijk weer eens een blogje van ons. Helaas geen vrolijk onderwerp, maar toch een deel van onze reis.

En toen was er het Corona-virus
In december 2019 werd in de Chinese miljoenenstad Wuhan een cluster van symptomen van een “longontsteking van onbekende oorsprong” waargenomen. In januari 2019 werd het virus voor het eerst geïdentificeerd en in de maanden daarna raakten wereldwijd miljoenen mensen besmet, van wie meer dan 1 miljoen patiënten overleden aan de gevolgen van het virus. Sinds 11 maart 2020 wordt de uitbraak van COVID-19 erkend als een pandemie door de WHO (World Health Organisation). Het maatschappelijke leven in een aanzienlijk deel van de wereld kwam grotendeels tot stilstand.

Wereldwijd
De wereld staat op zijn kop en niemand weet echt wat te doen. Elk land neemt zijn eigen beslissingen en veiligheidsmaatregelen. Daarnaast reageert de bevolking per land weer totaal verschillend op de gevolgen van deze pandemie en de opgelegde maatregelen. Delen van de wereldbevolking stromen over van empathie terwijl bij de andere helft van de bevolking de achterdocht groeit. Wantrouwen in de mensheid neemt drastisch toe, haat en liefde hebben nog nooit zo dicht bij elkaar geleefd. De beelden stromen binnen via Internet. Facebook wordt overspoeld met hartverscheurende video’s van ziekenhuizen die overvol zijn en waar medisch personeel keuzes moeten maken wie wel of niet behandeld kan worden. Mijn respect voor al het personeel in de gezondheidszorg groeit met de dag. Persoonlijke verhalen van mensen die getroffen zijn door het virus en wat dit gedaan heeft met hun leven. Voorstanders en tegenstanders die elkaar te lijf gaan, slachtoffers met in trieste verhalen en complottheorieën. De wereld lijkt gek geworden te zijn en wij zien het in Bonaire met lede ogen aan.

Dan zijn er nog de vele bedrijven en individuen die deze hele gebeurtenis volledig uitbuiten om er zelf een stuk rijker van te worden. De mondkapjes industrie groeit en bloeit weelderig zullen we maar zeggen. Producten die eigenlijk gratis zouden moeten zijn en toegankelijk voor iedereen worden nu voor bizarre bedragen verkocht.
De economie heeft een gigantische klap gehad, bedrijven gaan failliet vanwege de Lockdowns. Maar ook het sociale leven is totaal veranderd. Er mag en kan niet meer gezoend, geknuffeld of omarmd worden. Geen feestjes of samenscholingen, men moet thuis blijven. Eenzaamheid slaat toe, men kan nergens meer heen. Het contact vindt voornamelijk plaats via sociale media. Zoom en Whatsapp draaien overuren. Bedrijven gaan dicht en werknemers werken thuis, scholen zijn gesloten en leerlingen krijgen les via video calls. De verveling slaat toe, want hoe breng je je tijd nu door? Ouders worden gek van hun kinderen. Toch brengt deze tijd creativiteit met zich mee, want uit pure verveling worden er allerlei You tube en TikTok filmpjes gemaakt. Het aantal vloggers is enorm gestegen doordat men aan huis gekluisterd is. De nodige puzzels worden over het net verspreid en men is zeer creatief geworden met Photoshop.

Ook heerst er een ware opruimwoede in menig huishoudens wereldwijd. Daarnaast slaat de eenzaamheid toe. Ouderen krijgen geen bezoek meer, mensen die met moeite hebben met sociale contact zijn nu bijna geheel van de wereld afgesloten. Is de wereld er hierdoor leuker op geworden? Persoonlijk denk ik van niet, we maken ons ernstige zorgen hoe dit verder zal verlopen.

Bonaire
Ook wij zijn niet verstoken zijn van het nieuws in de wereld. Bonaire heeft maar 21.000 inwoners en deed er alles aan om zich te beschermen tegen het binnenkomen van dit virus. Cruiseboten werden geweerd, wat de vele lokale mensen en ook wij, totaal niet erg vinden. De gewone toeristen die per vliegtuig binnen komen, leveren meer op voor de toeristenindustrie waarvan het merendeel van Bonaire afhankelijk is. Bonaire ging dicht om zich te beschermen tegen het binnenkomen van virus. Al hoewel in de eerste maanden het er op leek dat Bonaire in een veilige bubbel zat, stak het virus ook hier de kop op. In het begin was het nog maar één geval, maar in de loop der maanden steeg dit aantal tot ver over de 100. Toen het eerste dodelijke slachtoffer viel, een huisarts van Bonaire, zijn ze hier toch wel erg van geschrokken. Tijd om alles nog meer aan te scherpen. We krijgen beelden te zien van Curacao, waar de rellen uitgebroken zijn en er veel geweld op straat is. Gelukkig valt het op Bonaire wel mee.
Helaas zijn er altijd individuen die zich niet aan de regels houden en ondanks alle maatregelen zich nergens van aantrekken.

Vooral de toeristen die per vliegtuig binnen kwamen worden argwanend bekeken door een deel van de bevolking. Heel tegenstrijdig, want hun inkomen komt veelal uit het toerisme. Daarnaast houden zelfs een aantal lokale mensen zich niet aan de regels en geven toch feestjes en BBQ’s op het strand. Tegenwoordig treden ze hier tegen strenger op, er wordt meer gecontroleerd. De middenstand heeft een grote klap gehad vanwege het feit dat ze weken dicht waren en later maar een beperkt aantal mensen mogen ontvangen en tot 22:00 uur open mochten zijn. Tijdens de hele periode dat er geen of heel weinig vliegtuigen binnenkwamen, hadden de bedrijven ook geen of weinig inkomsten. Men leeft van de toeristen op dit eiland. De armoede stijgt, de voedselbank draait overuren om iedereen in nood te voorzien van toch een goede maaltijd. Gelukkig zien we dat vele goede initiatieven zijn, dat geeft de mens weer moed. De supermarkten konden niet goed bevoorraad worden, waardoor er een tekort aan een aantal producten ontstond. Gezellig uit eten gaan kon een hele tijd niet meer en muziek optreden, zoals voorheen bij b.v.  Little Havana werden niet meer mogelijk. We missen het, er is veel minder leven in Kralendijk. Er is een periode geweest dat alles weer gewoon open was, maar wel met beperkingen van o.a. het aantal personen. Wij gaan minder vaak naar de kant, gaan af en toe uit eten of doen ergens Happy Hour, maar lang niet zo vaak als voor heen.
Begin maart van 2021 nam het aantal gevallen van Corona zo sterk toe dat er weer besloten werd om alles dicht te doen. Uiteraard blijven de noodzakelijke bedrijven open, maar restaurants e.d. gingen dicht en zijn alleen open voor take away. De laatste paar weken is het aantal zo snel gestegen dat er op dit moment zelfs 2 keer zo veel Covid gevallen zijn dan bij de laatste piek.
We blijven zoveel mogelijk op de boot en gaan alleen naar de kant om boodschappen te doen. Het is stil in de straten van Bonaire………
Laatste stand van zaken, 15 maart 2021

 

Zeilers op Bonaire
Vanwege de Corona konden de meeste boten niet vertrekken vanaf Bonaire en bleven de mooring allemaal bezet.
Sommige bleven maanden bij Bonaire, net als wij, andere vertrokken zodra dit mocht. Wij als zeilers zorgen tenminste nog een beetje voor inkomen door het doen van boodschappen etc. Hoewel niet elke bewoner van Bonaire dit zo ziet, want je bent tenslotte toch een buitenstaander.
Helaas zijn er onder de zeilers ook een aantal bij die lak hebben aan alle regels. Zo vertrok een zeilster, die bij een eiland vertoefde waar een totale lockdown was, stiekem richting Bonaire. Niet alleen kwam ze met een zielig verhaal binnen, waar de douane intrapte, maar hield zij zich vervolgens ook nog eens niet aan de haar opgelegde quarantaine regels. De lokale bevolking was hier zeer verontwaardigd over en dit voorval zetten de zeilers community in een kwaad daglicht, terwijl er vele zeilers waren die dit onacceptabel gedrag vonden. Hoe dom en asociaal kun je zijn, door je niet aan deze regels te houden?! Het gaat om de gezondheid van de bevolking van Bonaire en zijn gasten, zoals wij.Na meer dan één jaar aan een mooring te liggen, ken je wel de meeste zeilers wel. Naast een aantal Nederlandse boten lagen er o.a. Canadezen, Amerikanen, Engelsen, Duitsers, Fransen, Zwitsers, Zweden, Denen, Portoricianen. Hoewel de zeilers met dezelfde nationaliteit toch meer naar elkaar trekken, hebben we toch met vele zeilers een leuk contact. We hebben maanden lang gezellig contact gehad met Heather en Don, onze Canadese buren, waar mee we regelmatig een borrel deden bij Divers Diner of Karel’s. Koen en Yvonne van Heavy Metal hebben ook een paar maanden naast ons gelegen en dat waren heel gezellige buurtjes. Net voor de laatste golf van Covid, zijn er een aantal boten vertrokken en zag het mooringveld er een stuk leger uit. Maar nu zijn er alweer zoveel boten binnengekomen dat het weer vol is. De mogelijkheden om naar andere eilanden te gaan zijn beperkt, waardoor er toch veel zeilers besloten hebben om hier te blijven.


Humor onder zeilers

 

Wij tijdens de Corona
We zijn in november 2019 aangekomen op Bonaire, in de veronderstelling dat we ergens in maart 2020 zouden vertrekken naar Cuba en Jamaica. Dat werd het dus niet doordat vele eilanden op slot gingen.
In het begin rond maart 2020 ben ik vrijwillig 5 weken in quarantaine gebleven op de boot. Dit uit voorzorg vanwege mijn slechte weerstand. Fred deed de boodschappen. Af en toe kwamen er zeilers op de koffie of om een borrel te drinken, maar die bleven in hun dinghy zitten op gepaste afstand. Wat ik vooral gemist heb tijdens die weken is het contact en de beweging. Vervelen doen we ons niet zo gauw, dus dat was geen probleem.
Toen alles weer een beetje gestabiliseerd was kon ik ook weer van boord. We houden nog steeds wel afstand en zijn voorzichtig met grotere groepen mensen. Maar wanneer we uit eten of drinken gaan, dan doen we dit ook om de middenstand een beetje te steunen. Nu de cijfers weer dramatisch stijgen, houden we zeker afstand.
Even genoeg over Covid.
Lieve familie, vrienden en alle bekenden.

 

Bonaire, Duiken en gezondheid

Januari en Februari 2020
Een aantal jaren geleden hebben we proeflessen gehad van vrienden, hierdoor kregen we meer interesse voor het duiken. Het is er echter niet van gekomen om eerder te leren duiken, maar nu we bij Bonaire zijn, waar het water super helder is en de onderwaterwereld prachtig is, willen we graag onze duikbrevet halen. De meeste duikscholen geven een cursus van drie dagen om je PADI ‘ Open Water’ te behalen, maar wij geven de voorkeur aan om wat meer aandacht te krijgen en deze cursus niet zo gehaast te doen. We gaan daarom op zoek naar iemand die ons privéles kan geven. We maken kennis met Alejandro Gutiérrez, die op zijn boot woont in de Bonaire Nautico Marina (ofwel het dinghy-dock voor de zeilers die aan een mooring liggen). Alejandro is afkomstig uit Colombia en woont al ruim 10 jaar op Bonaire. Hij is niet alleen duikinstructeur, maar ook een professionele onderwaterfotograaf en onderzoeker van grotten. Voor meer informatie verwijzen we naar zijn website:
https://go-diving-bonaire.com/

Tijdens ons eerste gesprek hebben we meteen een goede klik en leggen uit wat we graag willen. De eerste les bestaat uit een korte mondelinge uitleg en daarna krijgen we onze duikuitrusting om. Het valt behoorlijk tegen om, met die zware duikfles op je rug, naar de rand van de steiger te lopen en het water in te springen. In ondiep water legt hij nog één en ander uit en neemt ons dan (aan de hand) mee naar dieper water voor een eerste kennismakingsduik. We zwemmen tot een meter of twaalf langs het rif en maken kennis met de onderwaterwereld van Bonaire. Wat een fantastische ervaring! We voelen ons zo vrij als een vis in het water. Hier gaan we zeker mee door!

We spreken af wanneer en hoe vaak we zullen gaan duiken en de theorie zullen doen. We krijgen een heleboel informatie tijdens de gesprekken en nemen thuis samen de theorie door. Er zijn verschillende manieren om het water in te komen en uiteindelijk bevalt één manier ons het beste. Duikfles aan opgeblazen vest in het water laten vallen, zelf het water in springen en daar het vest aan doen. Het is even een handigheidje maar zo hoef je niet met zware uitrustig te sjouwen.

Maar na een aantal duiklessen word ik (Caroline) verkouden en zit mijn neus ineens helemaal dicht. Ook mijn voorhoofdholtes lijken verstopt te raken en ondanks het gebruik van neusspray blijft de boel helemaal verstopt. Dan lijkt het even wat beter te gaan en hebben we weer een duikles. Maar zodra ik dieper dan drie meter ga, lijkt mijn hoofd te ontploffen. Nee, dit gaat het niet worden en ik stop er mee voor die dag. Fred en Alejandro duiken dan verder samen.

Na een week is het nog niet over en worden de klachten steeds erger en heviger. Mijn hele gezicht doet pijn en ik heb elke dag zware hoofdpijn. Dat wordt dus een bezoek aan een huisarts.
Om een lang verhaal kort te houden even een samenvatting. Ik ben hiermee een aantal weken zoet geweest. Verschillende bezoeken naar een huisarts, die me neussprays, antibiotica en uiteindelijk prednison voorschreef. Dit alles leverde niet het gewenste resultaat op en werd ik uiteindelijk toch maar doorgestuurd naar een KNO-arts. Deze arts komt van Curacao en vliegt één keer per week in om spreekuur te houden. Er werden foto’s gemaakt en een MRI-scan omdat de medicatie nog steeds niet het gewenste effect had. Mijn voorhoofdholtes zaten volledig dicht en de KNO-arts schreef een langere prednisonkuur voor. Eindelijk had dit wat meer effect en ging ik me na weken weer wat beter voelen. Duiken zit er voorlopig voor mij niet in, eerst maar eens goed beter worden.
Na zoveel kuren heeft mijn weerstand een fikse deuk op gelopen en heb ik besloten om pas weer verder te gaan met duiken als mijn conditie weer een stuk beter is. Fred is ondertussen wel door gegaan en heeft zelfs de smaak zo goed te pakken dat hij inmiddels zijn PADI voor ‘Advanced Open Water’ heeft gehaald. We zijn uitermate tevreden met de manier waarop Alejandro ons beiden heeft begeleidt met het duiken.

Mijn tijd komt nog wel, voorlopig zijn we toch nog bij Bonaire.

Bonaire, 2e toer over het eiland

10 januari 2020
Vandaag maken we een rondje langs de zuidkant van Bonaire. We vertrekken vanuit Kralendijk richting het zuidoosten naar Lac Bay.Lac Bay
Is een 8 km2 grote ondiepe lagune aan de zuidoostkant van Bonaire waar er een constante aanlandig wind is. De azuurblauw gekleurde binnen baai wordt aan de noordelijke kant omzoomd door een uniek mangrove bos en aan de oostkant afgesloten door een koraaldam, wat de lagune scheid van de Caribische Zee. Ruim 3.000 jaar geleden woonden er indianen, de eerste bewoners van Bonaire, zij ontdekten dat Lac Bay vol zat met voedzame rif vissen, zeeschildpadden en zeeslakken.

 

Terwijl we even een stop maken, laten we de natuur op ons in werken. Het hele gebied valt onder het Bonaire National Marine Park en is dus beschermd. Niet alleen de flamingo’s zijn beschermd, maar ook vele andere dieren en planten. Ook de prachtige ‘kroonslakschelp’ is beschermd en het is verboden om deze mee te nemen. Deze prachtige grote kroonslak (Strombus gigas) wordt op Bonaire ‘conch of karkó’ genoemd. De zeeslak leeft in een prachtige, hoornvormige schelp met een roze binnenkant. Lang geleden (toen deze schelp nog niet beschermd was) heeft mijn vader deze schelp voor mij meegenomen van Aruba en is nu in het bezit van mijn jongste zoon Vincent.
We rijden verder richting Sorobon over een niet al te beste zanderige, rotsachtige weg. Zoals op vele plekken op Bonaire worden bedrijven aangegeven door middel van houten borden. Bij een splitsing staat een verzameling aan houten reclameborden, al dan niet in half vergane staat.

Sorobon beach

Ligt aan de zuidkant van Lac Bay en is één van de mooiste stranden van Bonaire. Het hagelwitte poederzand gaat over in het azuurblauwe ondiepe water van Lac Bay. Een waar paradijs voor surfers. Het lijkt of de tijd hier stilstaat en je waant je in Hippie tijden. We drinken koffie bij de bar van het resort met uitzicht op het water en surfers. Er staat aardig wat wind en dat is dan ook één van de redenen dat dit een populaire surfplek is. Zodra de koffie op tafel staat, worden we ‘belaagd’ door kleine vogeltjes die blijkbaar gek zijn op suiker. Ik klem een open suikerzakje onder mijn mobiel, zodat deze niet van tafel waait en al gauw knabbelen de kleine vogeltjes ze aan onze suikerzakjes.
Willems vuurtoren
We vervolgen onze weg richting het zuiden, waar de Willemstoren vuurtoren staat.
Een paar eeuwen maakte piraten, rovers en bandieten op zee de dienst uit en het was bij tijd en wijle zeer gevaarlijk. Soms hadden de Bonairianen ‘geluk’ en verging er een schip met waardevolle lading voor de kust van het koraaleiland. In 1825 verging er een Amerikaans schip vlak voor de kust en de lading spoelde aan op Bonaire. De bewoners konden dagenlang kazen, meel, tabak, vlees en zelf een piano van het strand plukken. In 1838 werd de eerste vuurtoren gebouwd, de 21 meter hoge Willemstoren, vernoemd naar Koning Willem I der Nederlanden. Naast de Willemstoren vuurtoren staat het huis van de vuurtorenwachter. Doordat de vuurtoren tegenwoordig volledig automatisch wordt aangestuurd via een satellietsysteem, is er geen noodzaak meer voor de vuurtorenwachter. Het vuurtorenwachtershuis is dan ook vervallen tot een ruïne.
 
Zoutmeren/Saliñas
Dan rijden we langs de zoutmeren en de eindeloze uitgestrekte zoutvlaktes in diverse roze tinten met aan de horizon de hoge witte zoutbergen. Van zoutpannen wordt gesproken als het een kunstmatig meer betreft. Er vindt op Bonaire al meer dan 400 jaar zoutwinning plaats. Zout wordt al duizenden jaren door de mensheid gebruikt als ideale conserveringsmiddel voor vlees. Door middel van het zouten (pekelen) van vlees, wordt er water onttrokken aan het vlees, waardoor de houdbaarheidsdatum aanzienlijk verlengd wordt. Deze techniek wordt tegenwoordig nog steeds toegepast.In de 19de eeuw werd door zwarte slaven uit Afrika meer dan 50.000 ton zout uit de zoutpannen van Bonaire geschraapt. Dit was bijzonder zwaar werk en de slaven moesten, onder erbarmelijke omstandigheden, met houwelen, schoppen en kruiwagens het zout uit de zoutpannen hakken. Een groot deel van de slaven werd blind door de weerkaatsing van de bovengenoemde zon op de zoutkristallen. Daarnaast stonden de slaven hele dag met hun blote voeten en handen te werken in de bijtende zout bassins. Het zout werd vervolgens in manden gedaan, op het hoofd van de slaven geplaatst en naar de kleine sloepen gebracht die voor de kust lagen te wachten. De sloepen vervoerden het zout naar de grote zoutschepen die uit de kust lagen. Deze zoutschepen kwamen van Curaçao en voeren, nadat je afgeladen waren met zout, weer terug naar Nederland.

Obelisken
Deze zoutschepen moesten natuurlijk precies weten waar ze voor anker moesten gaan voor de zuidkust van Bonaire. Daarvoor zijn er in 1837 door de Hollanders vier bakens (maritieme obelisken) opgericht; een rode, blauwe, witte en een oranje obelisk (kleuren van de Nederlandse vlag en van het koningshuis). De stenen obelisken zijn naaldvormig en meer dan 10 meter hoog!
Voor de logistiek werden de zoutpannen in het zuiden van Bonaire door de West-Indische Compagnie (WIC) in vier zones verdeeld: de rode pan, de blauwe pan (Saliña Abou), de witte pan (Kabayé) en de oranje pan. Bij de rode pan stond een roodgekleurde naaldvormige obelisk en een hoge vlaggenmast. Hier werd een rode, blauwe, witte of oranje vlag gehesen. Zo wisten de schippers precies bij welke zoutpan ze het zout moesten ophalen; bij de rode pan, de blauwe pan, de witte pan of de oranje pan. De vorm van de maritieme bakens op Bonaire zijn uniek in de wereld.

Slavernij
De slavenhandel uit de 17de eeuw die opgezet werd door de Hollanders, Engelsen, Fransen en Portugezen, vormt een zwarte bladzijde uit de wereldgeschiedenis. Zwarte Afrikanen werden vanuit Afrika naar het Caribische gebied verscheept en daar verhandeld om tewerk gesteld te worden in o.a. de zoutpannen. In totaal vervoerden Hollandse schepen een half miljoen slaven van de westkust van Afrika naar de koloniën in de ‘West’. In 1863 werd de slavernij in de Nederlandse kolonies volledig afgeschaft (de Emancipatieregeling). Vanaf dat moment werden er op Bonaire 758 slaven in vrijheid gesteld.
Op het moment dat er geen slaven meer ingezet konden worden op Bonaire was het voor de WIC niet meer rendabel om de zoutpannen en plantages op het koraaleiland operationeel te houden. Op Curaçao waren de slaven particulier bezit, maar op Bonaire waren de meeste slaven eigendom van de staat. Dit was een groot verschil. De slaven op Bonaire waren hierdoor veel vrijer dan de slaven op Curaçao.
 
Slavenhuisjes
De koraalstenen slavenhuisjes werden in 1850 gebouwd (13 jaar voordat de slavernij op Bonaire werd afgeschaft). Voor die tijd sliepen de slaven in de buitenlucht of in kleine houten hutjes. Op twee plaatsen langs het zoutmeren zijn verschillend gekleurde slavenhuisjes te zien.
Bij de witte zoutpan staan de witte slavenhuisjes en bij de rode zoutpan staan de okergele slavenhuisjes.
De kleine tweepersoonshuisjes (nauwelijks anderhalve meter hoog) hebben geen ramen en bezitten kleine deurtjes waarbij je je nu amper kunt voorstellen dat daar twee volwassen mannen in konden slapen. Soms sliepen er zelfs zes slaven in één huisje!

Bijna niet te geloven zo klein…
Cultureel erfgoed
De slavenhutjes zijn recent door de Stichting Nationale Parken Nederlandse Antillen (Stinapa) grondig gerestaureerd en in hun oorspronkelijke staat hersteld. Er staan informatieborden bij de locatie waarop de geschiedenis van de zoutwinning op Bonaire wordt uitgelegd. Op deze manier proberen de Bonairiaanse autoriteiten deze belangrijke monumenten voor de komende generaties te behouden.Het verhaal van de slavernij (de geschiedenis) mag en moet naar mijn mening verteld worden. Dit is wat gebeurd is en wat we er ook van denken is een heel ander verhaal.

De zee
De kustlijn is nergens het zelfde en de uitzichten blijven facineren.

Ezels
Onderweg komen we weer een aantal ezeltjes tegen. Natuurlijk kan ik het niet laten om deze even te aaien. Ezels zijn sinds de 17e eeuw vaste bewoners op Bonaire. De Spanjaarden brachten de ezels mee om als lastdier in te zetten. Toen modernere vervoermiddelen beschikbaar kwamen zoals karren, werden de ezels overbodig en aan hun lot over gelaten.

Bonaire is een overwegend ruig en dor eiland, waardoor de ezels het in de vrije natuur vrij moeilijk hebben. Desondanks zijn er op Bonaire honderden ezels aanwezig. Hier schrijf ik nog een apart blog over.

 
Pas op Fred……..achter je!

Mangrove
De mangroves op Bonaire zijn alleen onder begeleiding van een gids toegankelijk om schade te voorkomen. Gisteren hebben we een afspraak gemaakt om een kanotocht te gaan doen in de mangrove. We komen aan bij het ‘Mangrove info Activity Centre’. Hier krijgen we uitleg wat wel en niet mag tijdens deze kanotocht en over het ontstaan van de mangrove. Het gebruik van goede zonnecrème en muggenolie als bescherming wordt sterk aanbevolen, maar het is niet toegestaan deze items mee te nemen in het mangrovegebied omdat dit mogelijk het water kan vervuilen of gevaarlijk kan zijn voor het onderwaterleven.

 

Het mangrovebos is onderdeel van het Bonaire Marine Park. De mangrovebossen, het zeegras en het koraal van Lac Bay vormen een uniek gebied op Bonaire en staat in groot contrast met de rest van het eiland. Op Bonaire komen de volgende 2 soorten mangrovesoorten voor:

  • Rode mangrove (Rhizophora mangle)
  • Zwarte mangrove (Avicennia germinans)

Beide soorten kunnen zowel in zout water als brak water groeien, maar hebben zoet water nodig om te kunnen overleven. De mangroves kunnen het zoute water omzetten in zoet water (omgekeerde osmose) door middel van een half doorlaatbaar membraam. Voor deze functie is 60 cm water nodig om een zekere waterdruk op te bouwen. De mangrovebossen op Bonaire zijn ongeveer 850 jaar oud. Mangroves hebben belangrijke functies voor het ecosysteem:

  • Mangroves vormen een natuurlijke bescherming van de kust door de sterke wortels.
  • Het vormt een belangrijke kraamkamer voor nieuw leven.
  • Het organische materiaal vormt voedsel voor het koraal.
  • De mangroves vormen een filter voor het sediment dat de zee instroomt na een flinke regenbui.

De bodem van de open ruimtes is bedekt met verschillende soorten zeegras, makro-algen en zandheuvels. Het zeegras vormt een zeer belangrijke schakel in het ecosysteem. Het is het voedsel voor veel dieren waaronder zeeschildpadden, biedt bescherming aan vele dieren en vormt letterlijk de kraamkamer voor veel nieuw leven.

Voordat we aan deze kanotocht beginnen legt onze leuke jonge gids één en ander uit wat we kunnen aantreffen in de mangrove. Allereerst moeten we door het ondiepe water naar de kano’s waden. Het lukt ons om samen in de kano te komen zonder dat deze omgaat.

Het kanaal wordt steeds smaller en we blijven al snel met onze peddel steken. We besluiten ons voorzichtig voort te trekken aan de dikke boomwortels.

Het water is op dit moment niet zo helder maar de gids waarschuwt ons wel voor “upside-down jellyfish”. Deze kwallen liggen op de kop met de tentakels naar boven. Na het kanaal komen we op een open plek, hier mogen we even snorkelen. Daarna varen we verder, tegen de stroming in, totdat we uit de mangrove komen in een open gedeelte. Er staat ook meer wind, dus dat wordt even hard peddelen. Op het open gedeelte zwemmen enkele pelikanen die zich in het geheel niets van ons aantrekken.

In Gambia hebben Fred en ik al eerder door een mangrove bos gevaren, maar dan met onze eigen dinghy. Toch is het hier weer heel anders en zeker een bijzondere ervaring.

Bonaire opvang flamingo’s
Bij dit Mangrove Centrum zit ook een opvang voor Flamingo’s. Hier worden jonge en zwakke flamingo’s opgevangen. Na het voederen gaan de flamingo’s terug naar de mangrove en dat is dan ook de reden voor de diverse bordjes langs de weg. Opletten voor oversteken flamingo’s!

De statige flamingo een ware diva onder de vogels en het boegbeeld van het eiland Bonaire. De Caribische flamingo wordt op Bonaire liefkozend ‘chogogo’ genoemd, refererend aan het nasale geluid dat ze produceren. Het typische geluid van flamingo’s is vergelijkbaar met het geluid dat ganzen maken.
De Caribische flamingo heeft een oranje-roze verenkleed, een zwarte snavel en hardroze poten. De fabelachtige verenkleur krijgen ze van de carotenoïden (natuurlijke kleurstoffen) die zich in hun prooidiertjes bevinden. De Bonairianen hebben de oranje-roze kleur in hun hart gesloten en ontelbaar veel gebouwen op het eiland in deze flamingokleur geschilderd. Verder is het opmerkelijk dat de Caribische flamingo’s vaak op één poot staan. Over de vraag waarom ze dat doen, zijn de wetenschappers het al jaren oneens. Maar het lijkt er op dat de vogel op één poot staat en de andere poot dicht tegen het lichaam houdt, om zo min mogelijk warmte te verliezen.Hiermee komt er een einde aan onze tweede rondtoer over het eiland. Het was erg gezellig om met een stel andere zeilers het eiland te verkennen. Er zullen nog vele dagen volgen om het eiland verder te ontdekken.

 

 

Bonaire, een eiland dat we al snel in ons hart hebben gesloten.

 

Bonaire, Toer over het eiland

In het begin van dit nieuwe jaar huren we, samen met John, Asha en een andere zeiler, een auto om twee dagen lang het eiland te verkennen. Het is zeker aan te raden om een stevige auto te huren, bv 4×4 of pick-up truck. De wegen op Bonaire zijn nu niet al te best en is een gewone auto niet geschikt en niet toegestaan in het park.

Ons vervoermiddel
Dag 1
We gaan vroeg op pad met goed gevulde koelboxen, zwemkleding en snorkels e.d. John rijdt en ik zit naast hem en de andere drie zitten op de achterbank. Gelukkig hebben we airco. Het beloofd een warme dag te worden en Asha maakt daarom twee vlechtjes in mijn haar.
Vandaag zullen we het Washington Slagbaai Nationaal Park bezoeken, de noordkant van het eiland. We rijden vanaf Kralendijk naar het noorden via de weg langs de westkust. Vlak voor de kustweg (Queen’s Highway) kopen we bij het hoofdkantoor van STINAPA de penningen. De entree van het park ligt aan de zuidoostelijke kant van het park, op ongeveer tien autominuten van de plaats ‘Rincon’. Deze enige entree tot het Washington Slagbaai Nationaal Park is tevens de uitgang. Je begint en eindigt dus altijd bij het bezoekerscentrum. Het park is alle dagen van het jaar geopend van 8:00 tot 17:00 uur.
Twee routes
Er is een korte route (ongeveer 24 km) kost je minstens 1,5 uur aan rijtijd en een lange route (ongeveer 34 km) kost je minstens 2,5 uur aan rijtijd en volgt grotendeels het kustgebied. Beide routes bestaan voornamelijk uit onverharde wegen en worden door middel van bordjes aangegeven. Bij de ingang, het bezoekerscentrum ontvangen we een plattegrondje met informatie over het park.

 

Op Bonaire doen ze er veel aan om de natuur zoveel mogelijk intact te houden en om deze te beschermen. Een groot deel van Bonaire is dan ook een beschermd natuurgebied, zoals: het Bonaire National Marine Park (de wateren rond Bonaire en Klein Bonaire), Lac en het Washington Slagbaai Nationaal Park. Daarnaast is het ook niet toegestaan om een groot deel van de gebieden rondom de zoutmeren en zoutwinning te betreden. De stichting STINAPA  (https://stinapabonaire.org), Stichting Nationale Parken Bonaire is een niet-gouvernementele stichting zonder winstoogmerk die in opdracht van het eilandbestuur de twee beschermde gebieden van Bonaire beheert: het Bonaire National Marine Park (BNMP) en het Washington Slagbaai National Park (WSNP).
Om de parken te mogen bezoeken en te mogen duiken in de wateren rondom Bonaire, moet je in het bezit zijn van een STINAPA-penning. Als je deze penning van $ 45 dollar per persoon per kalenderjaar voor duikers aanschaft, dan hoef je geen entree te betalen. Je kunt daarna zo vaak als je wilt het park bezoeken en mag je vrijwel de gehele onderwaterwereld van Bonaire betreden om te zwemmen, snorkelen, duiken, kajakken of surfen, zowel rond de kust als in Lac.

Het park is het grootste en oudste nationale park van Caribisch Nederland en beslaat bijna een vijfde deel van het eiland. Al in 1969 werd dit enorme natuurgebied als Nationaal Park ingesteld. In totaal is hier ruim 56 vierkante kilometer aan beschermd park, waar je een groot deel van de dieren en planten die op Bonaire voorkomen kunt aantreffen. Er zijn vele rotsformaties te vinden met verschillende soorten uiterlijk. De flora en fauna in dit park zijn bijzonder met enkele unieke soorten. Het is het groenste deel van het eiland, met heuvelachtige terrein dat vooral begroeid is met struiken en cactussen.


Grillige bomen
Meters hoge cactussen


Kale zanderige vlaktes

 
Binnenmeren met brak water en heel veel flamingo’s


Cactussen groeien werkelijk overal

Het hoogste punt wordt gevormd door de berg Brandaris, een 241 meter hoge berg die in het midden van het park ligt. Die gaan we vandaag niet beklimmen, veel te warm!

Je kunt er een grote verscheidenheid van dieren aantreffen zoals: hagedissen, leguanen, papegaaien, flamingo’s, parkieten en nog veel meer soorten vogels. Daarnaast zijn er ook geiten, ezels en tientallen koeien in het park.

Zoekplaatje hagedis

Leguaan op z’n mooist
Kuifcaracara
Kleurige papagaaitjes

Ik heb een zwak voor ezeltjes

Er zijn een aantal mooie stranden die ook belangrijke broedplaatsen vormen voor de vijf verschillende zeeschildpadsoorten die in de wateren van Bonaire voorkomen.

Blijft indrukwekkend

Schildpaddenstrand

Boka Slagbaai
Er staan een aantal okergele pakhuizen aan een helderblauwe baai, omgeven door koraalrotsen met grote cactussen. Het ziet er nogal vervallen uit, maar de plek is inderdaad erg mooi. Hier hebben we heerlijk kunnen zwemmen en snorkelen. Wel opletten met al het koraal wat er ligt, Dus onze waterschoenen waren niet overbodig!


Dit wordt wel het mooiste plekje op Bonaire genoemd
Ik kon het niet laten…..

Nadat we het park hebben verlaten rijden we richting de plaats Rincon, het oudste dorp van Bonaire, welke centraal op het eiland is gelegen. Opeens zie ik een hele grote leguaan de weg oversteken. “Kijk uit John, riep ik”. Maar dat was al te laat…………. Heel triest voor de leguaan. Ze zijn gewoon veel te traag met dit warme weer. Daar hadden we mooi soep van kunnen maken, zegt John nog even. Jakkes, moet er niet aan denken!

Rincon staat onder meer bekend om de ‘Cadushi likeur’ die hier gemaakt wordt. Er is proeverij en dat lijkt ons wel wat! We krijgen tekst en uitleg over hoe deze likeuren tot stand komen. Uiteraard slaan we het proeven van verschillende likeuren en rum soorten niet af.

Er zijn zes verschillende likeuren die gemaakt zijn van producten die je op de verschillende Nederlandse eilanden aantreft. De ‘Cadushi van Bonaire’ is gemaakt van de cactus die hier veelvuldig voorkomt. Hiervan wil ik graag een fles meenemen en Fred gaat voor de ’Captain Don’s’ Whisky.


Binnentuin van ‘Cadushi’

Proost in vele talen


De zes verschillende likeuren

Het was een mooie toer en we hebben weer volop genoten van de prachtige natuur. Hier zullen we zeker nog wel een keer naar toe gaan.

Bonaire, Algemeen

Bonaire – Terug in de tijd
De komende blogs gaan over de periode van aankomst op Bonaire in november 2019 tot het heden.
Met terugwerkende kracht zal ik vertellen over wat we zoal gedaan en beleefd hebben op/bij Bonaire.

Ons blog is voor ons een dagboek/reisverslag, maar ook zo opgezet om (vertrekkende) zeilers te voorzien van informatie. Daarnaast natuurlijk voor familie, vrienden en andere geïnteresseerden die ons volgen.
Omdat we nu al wat langere tijd bij Bonaire vertoeven, zal ik het iets uitgebreider hebben over dit mooi eiland Bonaire.

Algemene gegevens
Het is een Nederlands eiland dat in het zuidelijk deel van de Caribische Zee ligt voor de kust van Venezuela. Bonaire is een vrij klein eiland, 40 km lang en 12 km reed, met een oppervlakte van ongeveer 288 km². Het behoort tot de ABC-eilanden van de Kleine Antillen en is het Caribische deel van Nederland, sinds 2010 bestuurlijk een bijzondere gemeente. De gezaghebber van Bonaire is de heer Edison Rijna.
De hoofdstad is Kralendijk en ligt aan de westkant van het. In tegenstelling tot Curacao is de valuta op Bonaire de Amerikaanse dollar. De officiële taal is Nederlands, maar Papiaments wordt het meest gebruikt door de lokale bevolking (64%). Dit is een zelfstandige creoolse taal met voornamelijk invloeden uit het Spaans en Portugees, daarnaast veel invloed van het Nederlands, Engels, Frans, evenals Indiaanse en West-Afrikaanse talen. Een echte mengelmoes van talen kun je wel zeggen. Daarnaast spreekt met Engels en Spaans. Het eiland heeft ruim 21.000 inwoners. In 2019 kwamen er ruim 458.000 mensen via cruiseboten op het eiland. In de tweede helft van de twintigste eeuw kwam het toerisme op gang op Bonaire. De aanleg van twee pieren ten behoeve van cruiseschepen en de aanleg van Flamingo Airport zijn erg belangrijk geweest voor het ontwikkelen van het toerisme. Bonaire is hierdoor een economisch stabiel en veilig Caribisch eiland.
De bevolking is als volgt verdeeld over de oude kernen en wijken:
Kralendijk
Playa (centrum van Kralendijk)
Tera Kora
Nikiboko
Antriol
Nort’i Salinja
Rincon
Achter Kralendijk tegen de heuvel liggen achter het oude Norte di Salina de wijken Republiek en Santa Barbara. Achter Santa Barbara aan de kust ligt de nieuwe (zeer luxe) wijk Sabadeco. Voorbij het vliegveld richting zoutpannen is de wijk Belnem gelegen, vernoemd naar Harry Belefonte. Dit is een beroemde Amerikaanse zanger en acteur, die het liedje ’Oh, Island in the Sun’ schreef over Klein Bonaire.

De vlag van Bonaire

Is relatief jong en pas ingesteld op 15 december 1981.

  • De cirkel symboliseert een kompas en verwijst naar het feit dat Bonairianen te boek staan als goede zeelui en vissers.
  • De driehoeken staan voor gelijkheid voor alle mensen uit alle windstreken.
  • De zespuntige ster vertegenwoordigt de zes oorspronkelijke woonwijken op Bonaire: Kralendijk, Nikiboko, Tera Còrá, Antriol, Nòrt di Saliña en Rincon.
  • De rode kleur van de ster staat voor het bloed en de overlevingskracht van de Bonairiaan.
  • De gele baan staat voor de zon en de bloemen en verwijst naar de één keer per jaar bloeiende kibrahacha.
  • De witte baan staat voor vrede en vrijheid.
  • De blauwe baan verwijst naar de zee.
Het volkslied van Bonaire
Sinds 1964 heeft Bonaire een volkslied: ‘Tera di Solo y Suave Biento ‘, ‘Het land van Zon en Zachte Wind’.
Papiaments                                               Nederlands
Tera di Solo i suave bientu
Patria orguyoso salí fo’i laman
Pueblo humilde i sèmper kontentu
di un kondukta tur parti gabá
Pues laga nos trata tur dia
pa sèmper nos Boneiru ta mentá
Pa nos kanta den bon harmonía
Dushi Boneiru nos Tera stimá
Laga nos tur komo Boneriano
Uni nos kanto; alsa nos bos
nos ku ta yu di un Pueblo sano
sèmper kontentu sperando den Dios
Ningun poder lo por kita e afekto
Ku nos ta sinti pa e Isla di nos
Maske chikitu ku su defekto
nos ta stim’ele ariba tur kos.
Land van zon en zachte bries
Trots vaderland, verrezen uit de zee
Bescheiden volk, altijd tevreden
met een alom geroemd gedrag
Laat ons dus elke dag proberen
om ons Bonaire een goede naam te geven
Om zo in goede harmonie te zingen:
Heerlijk Bonaire, ons geliefd vaderland
Laat ons allen als Bonaireanen
Samen zingen en onze stemmen verheffen
Wij, als kinderen van een gezond volk,
altijd gelukkig, gelovend in God
Geen kracht kan ons deze liefde afnemen
Zoals wij die voelen voor ons eiland
Ondanks dat het klein is en niet volmaakt
Wij houden ervan boven alles
De natuur
Bonaire heeft geen kilometerslange zandstranden zoals andere eilanden, maar die zijn wel bijzonder mooi! Klein Bonaire is een beschermd rif eilandje voor de kust van Kralendijk en heeft hagelwitte zandstranden. Op Bonaire zijn vooral veel struiken en cactussen, met weinig bomen door ontbossing. Wel zijn er op de wat meer toeristische plekken redelijk wat palmbomen staan. Palmbomen kwamen van oorsprong niet voor op Bonaire voor, ze zijn door mensen geïmporteerd en geplant. De inheemse bomen zijn de Kibra Hacha en de watapana (divi-divi). Door de koraalriffen in de wateren rondom Bonaire komen er maar liefst 469 verschillende soorten vissen voor. De ‘Reef Environmental Education Foundation (REEF)’ heeft de koraalvissen van het Nederlandse duikeiland in kaart gebracht. Het is dan ook één van de meest populaire duikeilanden ter wereld.

Onze eigen ‘huisvis’, de Angelfish (Keizervis).

Wat ons betreft
Wij liggen aan een mooring vlakbij het kleurrijke centrum van Kralendijk met uitzicht op ‘Klein Bonaire’. Een prachtige omgeving met helder water waar duizenden mooie vissen zwemmen. Dagelijks duiken we het water in om te snorkelen en te duiken tussen onze ‘huisvissen’. We herkennen zelfs de vissen en zij beginnen aan ons te wennen, zijn nieuwsgierig en komen heel dicht bij.
Vrijwel meteen kregen we een goede indruk van dit eiland. Het voelt aan als het leven in een klein dorp. De mensen zijn vriendelijk en staan open voor een praatje. Ja, we voelen ons wel ‘thuis’ hier bij Bonaire.


Winkelstraat in Kralendijk

Vier jaar onderweg

Zaterdag 9 mei 2020
Op 7 mei 2016 gaven we een afscheidsfeest voor onze familie en vrienden bij restaurant ‘Rootz’ in Scheveningen. Met een gezonde spanning vertrokken we op maandag 9 mei 2016 uit de haven van Scheveningen en werden we uitgezwaaid door Ingrid en Freek (zus en zwager van Fred). Het grote avontuur kon beginnen.

Dat deden we dan ook…..
Er werd een globale planning gemaakt welke landen we aan zouden doen en waar we ongeveer wilden uitkomen om onze ‘oude’ dag te slijten wanneer we niet meer in staat zouden zijn om te zeilen. Nog geen idee hebbende wat de komende jaren ons zou brengen. Elke wereldzeiler weet dat je kunt plannen wat je wilt, maar veelal loopt het toch anders doordat er zoveel verschillende factoren meespelen: wind, stroming, conditie van de boot en bemanning. Of, zoals nu, de situatie met het Corona-virus.

Het eerste half jaar na ons vertrek bestond (voor mij Caroline) vooral uit leren loslaten van alle negatieve dingen die ik had meegemaakt in de voorafgaande jaren. Hoe om te gaan met wat je achterlaat in Nederland, je familie en vrienden. Dat is soms moeilijk, maar het went om voornamelijk contact te hebben via WhatsApp, Facebook en Skype. De keren dat we naar Nederland gingen, waren daardoor ook heel bijzonder. Deze manier van leven heeft ons mentale rust gegeven.

Sommige mensen zullen jaloers zijn op de ‘ultieme’ vrijheid die we hebben. Ja, we maken onze eigen keuzes om ergens heen te gaan of langer te blijven. We genieten dagelijks van onze mooie omgeving. Het zijn de kleine dingen die we hebben leren waarderen. Onze reis is één groot leerproces mede doordat we zoveel verschillende mensen ontmoeten. Van lokale mensen, Nederlanders die in het buitenland wonen of zeilers die we onderweg tegen kwamen. We zijn de wereld door andere ogen gaan bekijken en waarderen veel meer wat we hebben. Terdege bewust dat wij ons in een luxe positie bevinden. We hebben de afgelopen vier jaar geleerd om geduld te hebben. In Afrika werd al gauw duidelijk dat het tempo wat we in Nederland gewend waren totaal niet haalbaar is. Morgen kan zomaar ineens drie dagen later worden. Je moet je aanpassen aan je omgeving. Wij zijn geen echte toeristen, we zijn ‘zee nomaden’ die langere tijd ergens vertoeven en het land en de mensen willen leren kennen. Gelukkig hebben we geen haast, waardoor we ook meerdere keren langere tijd ergens gebleven zijn. We zien nu veel meer in de praktijk wat echte armoede is en de grote verschillen tussen de rijke en arme bevolkingsgroepen. Dat mensen behulpzaam zijn zonder daar altijd iets voor terug te willen hebben en dat een vriendelijk woord wonderen kan verrichten. Al zijn we niet altijd de taal machtig, we proberen zoveel mogelijk met losse woorden ons verstaanbaar te maken en dat wordt vaak beloond door een prachtige glimlach op het gezicht van de lokale bevolking. In Nederland loopt iedereen gehaast voorbij met slechts aandacht voor hun mobiel. Hier groet men elkaar nog op straat, ook al ken je de persoon niet.

Maar het is soms ook gewoon hard werken om alles voor elkaar te krijgen. De dagelijkse dingen, die voor iemand in Nederland heel gewoon zijn, is voor ons soms een hele uitdaging. Elke keer weer opnieuw moet je dingen uitvinden. Waar moeten we ons inklaren, waar is de dichtstbijzijnde supermarkt, waar kunnen we de was doen, waar halen we diesel en benzine, waar kunnen we onderdelen voor de boot vinden? Zomaar een dag bezig zijn met de was of boodschappen doen, is voor ons nu heel normaal. Natuurlijk hebben we ook tegenslagen gehad en last van de daarbij behorende emotionele stemmingen aan boord. De eeuwig durende kluslijst, die nooit afkomt. De motor perikelen, waardoor we langer in Trinidad moesten blijven. Aan boord gaan nu eenmaal dingen stuk, doordat het intensief gebruikt wordt. Natuurlijk heb ik (Caroline) ook wat tegenslagen gehad op fysiek gebied, maar of dit nu anders was geweest wanneer we niet weg waren gegaan? Wie zal het zeggen. Het is zoals het is en we gaan er mee om zo goed als we kunnen. Dus ja, soms wordt je daardoor beperkt in je vrijheid, maar ook door omstandigheden van buitenaf, zoals de afgelopen maanden i.v.m. het Corona-virus. Hier schrijf ik nog een apart blog over.

Wat missen we?
Natuurlijk het contact onze familie en vrienden, ondanks gebruik makend van de sociale media, zoals WhatsApp, Skype en Facebook. Een lekkere warme douche en de keren dat je dan wel die mogelijkheid hebt waardeer je dat dan ook intens. Fred mist natuurlijk de vaatwasser, maar samen de afwas doen heeft toch ook wel wat. Een enkele maal echte Hollandse producten, maar dat wordt steeds minder. Hier op Bonaire kun je heel veel Nederlandse producten kopen, tot zelfs een broodje kroket. Zodra we in Nederland zijn worden we door familie en vrienden verwend met lekkere Hollandse dingen. De afgelopen jaren hebben veel lekkere (niet altijd), maar wel bijzondere dingen gegeten in de landen waar we kwamen. Voor het gemis krijgen we zoveel nieuwe dingen terug.

Is ons leven veranderd?
Ja natuurlijk, maar zouden we het anders hebben gedaan? Nee beslist niet. We hebben het goed samen op de Pegasus en Kit is ook nog steeds tevreden aan boord. We hebben onze rust gevonden

Dit is ons leven, op een zeilboot die voortdurend in beweging is. Het gieren van de wind om de mast, klotsen van het water op de achterkant, schreeuwen van de meeuwen, klapperende lijnen en getik tegen de stagen. Het is nooit helemaal stil. De prachtige zonsondergangen, de mooie vissen die rond de boot zwemmen, dolfijnen in de verte, overvliegende pelikanen, de mooie natuur en de bijzondere mensen die we onderweg ontmoeten. De zeilers die elkaar onderling bijstaan in nood en ook de gezelligheid die ontstaat. Daar gaat het om, daar genieten we intens van!

Even een kort overzichtje
1462 dagen onderweg
11 landen
3 continenten
24 eilanden
1 Oceaan
8970 zeemijlen (afgerond 17.000 km)
398 uur met de oude motor (sinds ons vertrek)
429 uur met de nieuwe motor
De oversteek van 21 dagen over de Atlantische Oceaan van Afrika naar Midden-Amerika
4x naar Nederland geweest
We hebben Engels, Spaans, Portugees, Arabisch, Frans, Creools en Papiamento en Nederlands (geprobeerd) te spreken
Ruim 20 verschillende nationaliteiten onder de zeilers ontmoet